Menaquinon-7, kortweg MK-7, is een van de biologisch meest actieve vormen van vitamine K2. Deze vetoplosbare vitamine is onmisbaar voor sterke botten en gezonde bloedvaten. Waar vitamine K1 vooral betrokken is bij de bloedstolling, richt K2 zich op het transport van calcium naar de juiste plekken in het lichaam: de botten en tanden. In dit artikel lees je wat menaquinon-7 precies is, waar je het in vindt, hoeveel je dagelijks nodig hebt en wat de gevolgen zijn van een tekort of overschot.
Wat is menaquinon-7 (vitamine K2-MK7)?
Vitamine K2 behoort tot de groep van menaquinonen, waarvan MK-7 een van de best opneembare en langst werkende varianten is.
Belangrijke eigenschappen van MK-7:
- Actieve vorm: MK-7 heeft een langere halfwaardetijd dan andere K2-vormen, waardoor het effectiever in het lichaam circuleert.
- Vetoplosbaar: voor een goede opname is het belangrijk MK-7 samen met vetten in te nemen.
- Biologische rol: MK-7 activeert specifieke eiwitten die calcium naar de botten transporteren en afzetting in de bloedvaten tegengaan.
Waarvoor heb je menaquinon-7 nodig?
Vitamine K2-MK7 heeft meerdere belangrijke functies:
- Botgezondheid: MK-7 activeert osteocalcine, een eiwit dat calcium inbouwt in de botmatrix. Dit draagt bij aan sterkere botten en vermindert de kans op botontkalking (osteoporose).
- Hart- en vaatgezondheid: MK-7 activeert matrix-Gla-proteïne (MGP), dat voorkomt dat calcium zich afzet in de vaatwanden. Zo blijven bloedvaten soepel en gezond.
- Gebitsgezondheid: door de rol bij calciumtransport ondersteunt MK-7 ook stevige tanden.
- Synergie met vitamine D3: D3 zorgt voor opname van calcium in het bloed, terwijl K2 het naar de botten stuurt.
Praktisch voorbeeld: een oudere vrouw die zowel vitamine D3 als K2 gebruikt, verkleint haar risico op botbreuken aanzienlijk meer dan met alleen D3.
Geschiedenis en ontdekking
Vitamine K werd in 1929 ontdekt door Henrik Dam, die aantoonde dat een onbekende stof essentieel was voor de bloedstolling. Later ontdekte men dat er meerdere vormen bestaan: K1 (fylloquinon) uit groene planten, en K2 (menaquinonen) uit bacteriële fermentatie. MK-7 werd vooral bekend door natto, een Japans gerecht van gefermenteerde sojabonen, dat uitzonderlijk rijk is aan deze vorm. Sindsdien is K2-MK7 uitgebreid onderzocht en erkend voor zijn rol in bot- en hartgezondheid.
Waar zit menaquinon-7 in?
MK-7 komt van nature niet veel voor in de westerse voeding, maar er zijn enkele rijke bronnen:
- Natto (gefermenteerde sojabonen): de rijkste natuurlijke bron van MK-7.
- Andere gefermenteerde producten: bepaalde kazen zoals Gouda en Edam.
- Eieren en vlees: in mindere mate aanwezig.
- Supplementen: vaak de meest betrouwbare manier om voldoende MK-7 binnen te krijgen.
Voorbeeld uit het dagelijks leven: een klein portie natto levert al tientallen keren meer vitamine K2 dan een normaal westers dieet.
Hoeveel heb je nodig?
Voor vitamine K in het algemeen adviseert het Voedingscentrum 70 microgram per dag voor volwassenen. Er bestaat nog geen officiële aparte aanbeveling voor K2, maar uit onderzoek blijkt dat rond de 90–120 microgram per dag MK-7gunstig kan zijn voor bot- en hartgezondheid.
Supplementen bevatten vaak 90 of 180 microgram per dag, doseringen die veilig binnen de Europese richtlijnen vallen.
Gevolgen van tekort aan menaquinon-7
Een tekort aan K2-MK7 kan ontstaan door een eenzijdig dieet of verminderde opname, bijvoorbeeld bij darmproblemen of langdurig antibioticagebruik.
Mogelijke gevolgen van een tekort:
- Verminderde botdichtheid en hoger risico op botbreuken
- Verkalking van de slagaders (arteriosclerose)
- Tandproblemen door verminderde calciumverwerking
- Mogelijk een verhoogd risico op hart- en vaatziekten
Gevolgen van teveel aan menaquinon-7
Er zijn geen bekende schadelijke effecten van een hoge inname van vitamine K2 uit voeding of supplementen bij gezonde mensen.
Wel zijn er uitzonderingen:
- Mensen die bloedverdunners gebruiken (zoals acenocoumarol of fenprocoumon) moeten voorzichtig zijn, omdat K2 de werking van deze medicijnen kan beïnvloeden. Overleg altijd met een arts voordat je supplementen neemt.
Werking met andere stoffen
Vitamine K2-MK7 werkt in nauwe samenwerking met andere nutriënten:
- Vitamine D3: D3 verhoogt de opname van calcium, K2 zorgt dat het in botten terechtkomt.
- Calcium: K2 stuurt calcium weg van de bloedvaten naar botten en tanden.
- Magnesium: ondersteunt de botopbouw en werkt synergistisch met K2 en D3.
- Vitamine A: betrokken bij botgroei en in sommige studies samenwerkend met K2.
Een voorbeeldmaaltijd: volkorenbrood met oude kaas (K2) en een glas verrijkte sojadrink (vitamine D en calcium) vormt een krachtige combinatie voor gezonde botten.
Veelgestelde vragen
1. Wat is het verschil tussen vitamine K1 en K2?
Vitamine K1 (uit groene groenten) ondersteunt vooral de bloedstolling, terwijl K2 (uit gefermenteerde voeding en dierlijke producten) een belangrijke rol speelt bij bot- en hartgezondheid.
2. Waarom wordt vaak MK-7 gekozen boven andere K2-vormen?
MK-7 blijft langer actief in het lichaam en wordt beter opgenomen dan MK-4, waardoor dagelijkse suppletie effectiever is.
3. Kan ik genoeg K2-MK7 halen uit mijn voeding?
In een westers dieet is dat lastig, tenzij je regelmatig natto of bepaalde kazen eet. Voor de meeste mensen zijn supplementen de meest betrouwbare bron.